İSTANBUL (İGFA) –Hatırlanacağı üzere dün Kocaeli Derince’de Toprak Mahsulleri Ofisine ait siloda patlama meydana geldi ve 12 kişi yaralandı.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı İş Güvenliği Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Nuri Bingöl, Kocaeli Toprak Mahsulleri Ofisi’nde meydana gelen patlamayla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Patlamanın nispeten şiddetli olduğunu belirten Bingöl, “Dinamit gibi bir patlayıcı maddeye kıyasla çok şiddetli olmadığını söyleyebiliriz. Yani bir dinamit bu patlamadan belki 500 kat daha güçlü patlıyor. Ortadaki yıkıcı etki çok daha büyük olacaktır. Bu tür patlamalar yaklaşık 10 barlık bir basınçla patlar. Yanıcı sıvıların ve yanıcı gazların buharları birikerek havadaki oksijenle buluştuğunda da aynı tip patlamalarla karşılaşırız.
GEREKLİ ÖNLEMLER ALINMALI…
Riskli depolarda gerekli önlemlerin alınması gerektiğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, “Aynı şekilde doğalgaz sıkıştırması deniyor ama doğalgaz aslında sıkıştırılmıyor. Doğal gaz birikir ve biriktiğinde de böyle bir ortam oluşturur. Biz buna patlayıcı atmosfer diyoruz. Bunlar yakıt buharları gibi yanıcı sıvılarda zaman zaman gördüğümüz olaylardır. Yani literatürde pudra şekeri ve un tozu var. Bu patlamalar nadiren görülse de kakao tozu, tekstil tozları bu formda önemli patlamalar oluşturabilir. Deprem etkisi diyor çünkü patlamanın büyüklüğü biraz fazla gibi görünüyor çünkü boyutu çok büyük. Daha küçük bir depoda bir patlama olsaydı muhtemelen bu büyüklükte olmazdı. Bu nedenle yem fabrikalarında ve bazen de un fabrikalarında bu ilacın depolara yüklenmesi, boşaltılması ve boşaltılması sırasında gerekli önlemler alınmalıdır.” sözlerini kullandı.
HAVALANDIRMA ÖNEMLİ BİR ÖNLEMDİR!
Tozlarda ıslatma tekniğinin değerli bir ölçü olduğunun altını çizen üye Dr. Öğretim Üyesi Nuri Bingöl, “Toz patlamalarıyla çok sık karşılaşmadığımız için diğerlerine göre ihmal edilme durumu olabiliyor. Burada alınabilecek önlemler tabi ki buğday ve tahıl için çok bir şey diyemem ama ıslatma tekniği genellikle tozlarda uygulanıyor. Özellikle yerdeki tozlar havada asılı kalmamalıdır. Çünkü askıda kaldığında havadaki oksijen ile 3-5 saniye de olsa bir konsantrasyon oluşturur. Bu tip patlama risklerine karşı depolarda meydana gelebilecek patlamanın etkilerini azaltmak için patlamadaki basıncı azaltan patlama kapakları da kullanılmalıdır. söz konusu.
Zeminde katmanlar halinde biriken tozların çok fazla risk oluşturmadığını belirten Bingöl, “Bu nedenle ıslatma tekniği uygulanabiliyor. Havalandırma ciddi bir önlemdir. Özellikle yükleme ve boşaltma sırasında yığın halinde çok yoğun toz oluşumunu engelleyecek önlemler alınabilir. Biriken tozun sık sık temizlenmesi gibi bazı önlemler alınabilir, böylece havadaki toz önce sakinleştirilir, sonra boşaltılır. Burada bazı önlemler atlanmış gibi görünüyor.” dedi.
PATLAMADA SICAK HAVA ETKİLENDİ Mİ?
Patlamada sıcak havanın etkisinin olup olmadığının sorulduğuna işaret eden Dr. Bingöl, “Bu patlamada sıcak hava çok etkili değil, yanıcı maddenin tutuşma sıcaklıkları 130 santigrat derecenin üzerinde. Aslında birçok yanıcı madde 200, 300 derecenin üzerinde tutuşur. Ancak literatürde bahsedilen, çok yüksek sıcaklıklar üretebilen ve patlamayı başlatabilen 13 farklı tutuşturma kaynağı vardır. Açık alevler, elektrikli aletler, mekanik kıvılcımlar, cep telefonları dahil elektromanyetik frekanslar ve hatta statik elektrik en değerlilerinden biridir. Yani ATEX ihtimali olan yerlerde veya diğer bir deyişle patlayıcı ortamlarda tüm tutuşturucu kaynaklar için mevzuat kapsamında önemli tedbirler alınmalıdır. söz konusu.
